Recenzja „Myśl jak freak”
Autor: Redakcja
,,Większość ludzi myśli tylko raz lub dwa razy do roku. Ja zdobyłem światowy rozgłos, ponieważ myślę raz czy dwa razy na tydzień”. Bernard Shaw Powyższy cytat zawarty w książce Myśl jak freak doskonale koreluje z podejściem autorów do procesu myślenia i podejmowania decyzji. Steven D. Levitt oraz Stephen J. Dubner – twórcy freakonomii – porzucają sztampowe myślenie na korzyść myślenia w stylu freak. Jak sami wskazują ,,Dobra wiadomość (…) brzmi: myślenie jak freak jest na tyle proste, że każdy może to robić. Dziwi więc, że tak niewiele osób myśli w ten sposób”. Czym więc jest myślenie w stylu freak? Ze względu na specyfikę znaczeń słowa freak, określę je jako ,,myślenie inaczej”. W dziewięciu rozdziałach książki autorzy prezentują przykłady ludzi, zarówno myślących jak freak, jak i myślących ,,normalnie”. Różnica w obu sposobach myślenia wynika wg Levitta i Dubnera z narzuconych przez środowisko i system edukacyjny schematów postępowania – oraz rzecz jasna myślenia. I trudno się z tymi wnioskami nie zgodzić. Myślenie w stylu freak łamie przyjęte konwenanse myślowe. Autorzy zachęcają wręcz do myślenia jak dziecko, jakby należało poznać otaczający nas świat na nowo. Jeśli czegoś nie wiesz – przyznaj się do tego. Jeśli wydaje ci się, że coś wiesz – sprawdź czy jest to wiedza oparta na faktach. I - co chyba w tej książce najważniejsze – wykorzystaj tą wiedzę do podnoszenia jakości swojego życia. Autorzy stawiają w książce wiele pytań, min. ,,Dlaczego zachęty moralne są tak mało skuteczne?”, ,,Czy twoje przewidywania są trafniejsze od szympansa, który rzuca strzałkami do tarczy?” Odpowiedzi, jakich udzielają, mogą zburzyć w Homo sapiens wyidealizowany obraz własnego JA. Odnieść można wrażenie, że powszechnie spotykany sposób myślenia to freak, a myślenie proponowane przez Levitta i Dubnera jest ,,normalne”. Czytelnik biorąc do ręki książkę Myśl jak freak nie znajdzie gotowych rozwiązań własnych problemów. Gdyby takie rozwiązania w książce się znalazły, zachęta do myślenia jak freak nie miałaby sensu. Jaką więc wartość przedstawia treść Myśl jak freak? Przede wszystkim pobudza do wnikliwego rozważenia istoty podejmowanych działań i decyzji. Zwraca uwagę na znaczenie pobudek, jakimi kierują się ludzie podejmując różne zadania. Ukazuje, że myślenie ,,inaczej” przynosi wymierne korzyści, również finansowe. Książka godna polecenia tym, dla których intelekt to wartość, narzędzie pracy lub którzy chcą dokonać w życiu pozytywnych zmian. Autorzy Myśl jak freak: Steven D. Levitt: profesor ekonomii William B. Ogden Distinguished Service na Uniwersytecie w Chicago, gdzie kieruje Backer Center on Chicagoo Price Theory. W 2004 roku, Levitt otrzymał odznaczenie John Bates Clark Medal, przyznawane najbardziej wpływowym ekonomistom w wieku do lat 40. W 2006 roku Time Magazine uznał Levitt’a za jednego ze 100 osób, ,,które kształtują nasz świat." Autor Freakonomics, książki sprzedanej na całym świecie w ponad 4 milionach egzemplarzy. Stephen J. Dubner: dziennikarz, publikowal min. w The New York Times, The New Yorker, Time. Gospodarz podcastu Radia Freakonomics odnotowujacego 5 milionów pobrań miesięcznie. Sławomir Urban